چهارشنبه، بهمن ۱۲، ۱۳۹۰

خطای دید

صبوری کنید تا بارگذاری شود





خطای دید
پیتر تامپسون استاد دانشگاه یورک، در سال ۱۹۸۰ عکس مارگارت تاچر-نخست وزیر وقت انگلیس- را دستکاری کرد و این پدیده را در آن اعمال کرد. این عکس به قدر مشهور شد که به دستکاریهای اینچنینی عکسها، اصطلاح پدیده یا اثر تاچر اطلاق شد.

درست کردن این عکسها، کار چندان مشکلی نیست. کافی است که عکس خودتان یا کس دیگر را تغییر جهت بدهید ولی قسمت لب و چشمها را تغییر جهت ندهید.

اما چرا این طور می شود؟ چرا مغز ما قسمت دهان و چشمها را مثل بقیه قسمتهای چهره پردازش نمی کند؟توضیحات مختلفی برای این پدیده وجود دارد ولی بهترین توجیه به شرح زیر است:

مغز ما به وسیله دو فرایند جداگانه اشیا را از هم تمیز می دهد. در فرایند اول، ما به اشیا به عنوان یک کل نگاه می کنیم و شیء مورد نظر را که میتواند چهره یک نفر باشد با نقشه ذهنی که از اشیا و چهره های دیگر داریم مقایسه می کنیم.

اما در فرایند دوم، مغز ما برای افتراق اشیایی مختلف از هم به جزئیات تمرکز می کند و مثلا روی بینی، لب یا چشمها تمرکز می کند.

از آنجا که ما به ندرت، عکسهای بالا پایین شده از چهره را می بینیم، مدلها و نقشه هایی از این طور عکسها را نداریم، در نتیجه فرایند اول به درستی عمل نمی کند و فرایند دوم تشخیص چهره، از انجا که روی جزئیات تمرکز دارد، چیز غیرطبیعی در عکس تشخیص نمی دهد و نمیتواند کشف کند که چشمها و لبها برعکس شده اند.

حقیقت این است که سیستم بینایی ما با دستگاههای اپتیک و رایانه ای ثبت و پردازش عکس تفاوت زیادی دارد. گاهی با شگقتی هنگامی که متوجه توهمات و خطاهای بینایی خودمان می شویم، تازه پی به این مطلب می بریم. اما این خطاها، جدا از جالب بودن به دانشمندان عصب شناس در فهم مکانیسم های پیچیده مغزمان کمک می کنند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر